Wiele osób skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia. Powszechnie znana jest poranna walka ze wstawaniem z łóżka, senność w pracy czy też niezbędna popołudniowa drzemka.
Przyczyną nadmiernej senności dziennej (NSD) jest często przemęczenie związane z nieprzestrzeganiem fizjologicznej długości nocnego snu, który powinien trwać 7-8 godzin1, ale także może być to wynik zaburzonej architektury snu powstającej np. w wyniku chrapania, gdy oddychanie w czasie snu odbiega od przyjętych norm.
Kiedy dzienna senność jest zwykłym objawem przemęczenia, a kiedy powinna budzić niepokój?
Objawy spowodowane niedoborem snu to niepokój, trudności w koncentracji, obniżenie i zmiany nastroju oraz uczucie zmęczenia2.
Jeśli chcesz wstępnie ocenić swoją kondycję – skala senności Epworth to prosta do zastosowania metoda oceny czy cierpimy na tę przypadłość i w jak zaawansowanym stopniu. Być może – niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Skala składa się z 8 pytań o możliwość zaśnięcia w konkretnych sytuacjach życiowych. Badany ma możliwość wyboru czterech możliwości: zero oznacza, że zaśnięcie jest niemożliwe, a 3 — wysokie prawdopodobieństwo zaśnięcia. Suma punktów może wynosić od 0 do 243.
1. Siedząc lub czytając | 0 | 1 | 2 | 3 |
2. Oglądając telewizję | 0 | 1 | 2 | 3 |
3. Siedząc w miejscu publicznym, np. w teatrze, na zebraniu, w kościele | 0 | 1 | 2 | 3 |
4. Podczas godzinnej jazdy autobusem, koleją lub samochodem jako pasażer | 0 | 1 | 2 | 3 |
5. Po południu, leżąc | 0 | 1 | 2 | 3 |
6. Podczas rozmowy, siedząc | 0 | 1 | 2 | 3 |
7. Po obiedzie, siedząc w spokojnym miejscu | 0 | 1 | 2 | 3 |
8. Prowadząc samochód, np. podczas kilkuminutowego oczekiwania | 0 | 1 | 2 | 3 |
Suma punktów: |
Nadmierną senność dzienną rozpoznaje się jeśli suma odpowiedzi wynosi ponad 10 punktów, a ciężką postać senności identyfikuje się przy przekroczeniu 15 punktów.
1-3 Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia zaburzeń oddychania w czasie snu (ZOCS) u dorosłych, Via Medica, s. 273